Η ανάγκη για ένα Νέο Ολιστικό Σχέδιο Ρύθμισης και Διαγραφής του Ιδιωτικού Χρέους. Το ζήτημα της υπερχρέωσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων αποτελεί πρωτίστως ένα κοινωνικό ζήτημα με τεράστιες προεκτάσεις για κάθε σπίτι και κάθε κοινωνική ομάδα. Από το 2008 οπότε «ξεπρόβαλε» στην ελληνική πραγματικότητα έχουν περάσει 14 ολόκληρα χρόνια, κι όμως σήμερα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Το ιδιωτικό χρέος είναι παρόν και οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΤτΕ, τα κόκκινα δάνεια στην ελληνική οικονομία ανέρχονται στα 111 δις, τα χρέη προς το Δημόσιο 112 δις και τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία 43 δις.
Παρά την αύξηση της υπερχρέωσης στη χώρα μας από το 2019 και μετά, κανένα μέτρο για την πραγματική ανακούφιση και ελάφρυνση των οφειλετών έχει λάβει χώρα, αλλά και κανένα μέτρο για την προστασία της α΄κατοικίας τους! Μάλιστα δε, ουδείς έλαβε υπόψιν του την χείριστη κατάσταση στην οποία περιήλθαν νοικοκυριά και επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά και αυτήν στην οποία περιέρχονται σήμερα μεσούσης της παρατεταμένης περιόδου της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας.
Πιο συγκεκριμένα: (α) Η κυβέρνηση της ΝΔ ψήφισε τον νέο πτωχευτικό κώδικα (ν.4837/2020) με τον οποίο ουδεμία πρόβλεψη σε προστασία της περιουσίας του οφειλέτη έκανε, αλλά ούτε καν σε προστασία της α΄κατοικίας του! Δηλαδή, προέβλεψε τη νομική δυνατότητα διαγραφής των χρεών υπό την προϋπόθεση ότι θα αιτηθεί ο οφειλέτης στο Δικαστήριο να χάσει το σπίτι του!
(β) Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αντί να ενισχύσει όπως έπρεπε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις ούτως ώστε το εισόδημά τους να επαρκεί για την εξυπηρέτηση των δανείων τους, προέβη στη θέσπιση μιας ελάχιστης συνεισφοράς του Δημοσίου (ν.4714/2020 και 4790/2021) για χρονικό διάστημα λίγων μηνών, η οποία απεδείχθη παντελώς αναποτελεσματική, τρανή απόδειξη αυτού ήταν η «νέα γενιά» κόκκινων δανείων που προέκυψε μετά την πανδημία.
(γ) Θέσπισε μια διαδικασία πλατφόρμας εξωδικαστικού μηχανισμού (ν.4837/2020) με την οποία θεωρητικά θα ρυθμίζονταν όλα τα χρέη κάθε οφειλέτη (τράπεζες, funds, δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία), όμως στην πράξη η πλατφόρμα αυτή απεδείχθη παντελώς δυσλειτουργική (δε μπορούν καν να οριστικοποιήσουν οι οφειλέτες τις αιτήσεις τους) και αναποτελεσματική, αφού συμφέρουσες προτάσεις ώστε να προβούν σε συμφωνία έλαβε μόλις το 3% (!), δηλαδή μόλις 1.500 πολίτες σε ολόκληρη τη χώρα!
(δ) Νομοθέτησε το σχέδιο «Ηρακλής», ώστε δίνοντας το Δημόσιο 19 δις ως εγγυήσεις να πάρουν τα ιδιωτικά funds στο μισό της αξίας τους τα κόκκινα δάνεια χωρίς να δίνεται η δυνατότητα στους ίδιους τους οφειλέτες να μπορέσουν να αγοράσουν τα δάνειά τους και να ξεμπερδέψουν δια παντός από τον βραχνά του δανείου τους! Σήμερα μάλιστα είναι ορατός ο κίνδυνος να εγγραφούν αυτά τα 19 δις στο δημόσιο χρέος της χώρας!
(ε) Άφησε τράπεζες και funds να δράσουν παντελώς ανεξέλεγκτα, χωρίς ουσιαστικό έλεγχο και εποπτεία και χωρίς κανένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα σήμερα να μιλάμε για 150.000 προσδιορισμένους πλειστηριασμούς μέχρι τον Ιούνιο του 2023 (ΚΑΙ α΄κατοικιών!), τα funds σήμερα να ελέγχουν 700.000 ακίνητα αξίας άνω των 40 δις και να οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια σε μεταβίβαση του πλούτου των Ελλήνων πολιτών στο εξωτερικό!
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει καταθέσει τις προτάσεις του με σαφήνεια, οι οποίες αναλύθηκαν από τον Πρόεδρό μας, Αλέξη Τσίπρα στην πρόσφατη ΔΕΘ, με τις οποίες απαντά με αίσθηση καθήκοντος απέναντι σε όλους τους πολίτες που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της υπερχρέωσης, με ενσυναίσθηση και με την πεποίθηση ότι χωρίς ουσιαστική κρατική παρέμβαση δε μπορεί το κοινωνικό αυτό πρόβλημα να αντιμετωπιστεί οριστικά και αποτελεσματικά:
(α) Θέσπιση νέου πτωχευτικού κώδικα που θα προβλέπει ένα ολιστικό πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους με σαφή πρόβλεψη για προστασία της πρώτης κατοικίας του κάθε οφειλέτη, προστασία της αγροτικής των αγροτών οφειλετών και της επαγγελματικής στέγης όσων είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, επιτηδευματίες ή επιχειρηματίες,
(β) Δημιουργία αυτοματοποιημένης πλατφόρμας, εύκολης στη διαχείρισή της και λειτουργικής, μέσω της οποίας ο κάθε οφειλέτης να μπορεί εύκολα και γρήγορα να κάνει αίτηση προς όλους τους πιστωτές του για ρύθμιση και διαγραφή των οφειλών του,
(γ) Ειδικό ρυθμιστικό πλαίσιο για τη διαφάνεια των τραπεζικών συναλλαγών και τη λειτουργία των Εταιριών Διαχείρισης Απαιτήσεων (servicers) και
(δ) Χρήση του εργαλείου της Αναπτυξιακής Τράπεζας για εύκολη πρόσβαση σε μικροπιστώσεις χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις, αυτοαπασχολούμενων, αγροτών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Το ζήτημα της διαχείρισης των κόκκινων δανείων και εν γένει της υπερχρέωσης μπορεί και πρέπει να λυθεί, επαφίεται στην πολιτική βούληση και στη διάθεση της Πολιτείας για ουσιαστική και αποτελεσματική παρέμβαση. Έχουμε ευθύνη και υποχρέωση να βρεθούμε για άλλη μα φορά στη σωστή πλευρά της Ιστορίας!
Έλενα Κονομόδη
Δικηγόρος παρ΄Αρείω Πάγω, LLM Τραπεζικού και Δημοσίου Δικαίου
Μέλος Συντ.Τμήματος Κοιν.Πρόνοιας και Αλληλεγγύης ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.